خودباختگی در مسابقات بزرگ
کائوری آراکی - مترجم: ریحانه سادات روحانی
خودباختگی، ناتوانی در به انجام رساندن فعالیتها در حد استاندارد اولیه است. معمولاً «اضطراب زیاد» عامل اصلی خودباختگی است که مستقیماً به کاهش سطح عملکرد منجر میشود. پتانسیل اولیه خودباختگی در هر ورزشکار به خود فرد و شرایط او بستگی دارد (اسکات و پلیچیونی،1982). خودباختگی معمولاً زمانی اتفاق میافتد که ورزشکار بیش از حد به نظر دیگران (مربی، همتیمیها و تماشاگران) در مورد عملکرد خود، اهمیت دهد. علاوه بر این، فاصله میان هدف ورزشکار در مسابقه و عملکرد واقعی او، از دیگر عوامل خودباختگی محسوب میشود.
1)
در مسابقه دومیدانی، یکی از دوندههای برتر که انتظار میرود به مقام اول
برسد، به دلیل افزایش اضطراب حاصل از انتظار، نسبت به صدای شلیک تیر با
تأخیر واکنش نشان میدهد.
2) در مسابقه تنیس، یکی از تنیسبازان، توپ
آسانی را از دست داده و بلافاصله مرتکب دو خطا میشود. بازیکنی که از بروز
اشتباهات متوالی و زودهنگام میترسد، خطاهای بیشتری مرتکب شده و در نتیجه
سطح عملکردش کاهش مییابد.
3) در مسابقه بسکتبال، بلند بودن صدای تشویق
تماشاچیان خودی، ممکن است باعث افزایش توجه یکی از بازیکنان به خود شده و
در نتیجه منجر به بروز خطا در عملکرد فرد گردد (شلنکر، فیلیپس، بونچی و
شلنکر ، 1995).
در صورتی که اضطراب بیش از حد لازم برای فعالیت مورد نظر افزایش یابد، باعث کاهش سطح عملکرد میگردد (سانستروم و برناردو ، 1982). علاوه بر این تردید در سطح عملکرد خود و تمایل به تحت تأثیر قرار دادن دیگران نیز به افزایش اضطراب منجر میشود (شلنکر، فیلیپس، بونچی و شلنکر، 1995). به این ترتیب با پیشآمدن حالت خودباختگی، تمرکز ورزشکار بر بازی که کنترل کننده فیزیکی عملکرد اوست، از دست میرود.